گوگل پاندا دنیای سئو را حسابی زیر و رو کرد و هنوز هم تاثیراتش دیده می‌شود. در این مقاله برایتان قصد داریم در مورد اینکه الگوریتم پاندا چیست و هرچه که باید درباره وضعیت فعلی آن بدانید میگوییم. بد نیست اول توضیح مختصری درباره تاریخچه سئو بدهیم، با این مقاله از سری آموزش های wikidemy همراه ما باشید.
پیدایش الگوریتم پاندا گوگل
پیش از اینکه وارد بحث تاثیرات پاندا شویم باید کمی از خود سئو بگوییم. قبل از اینکه گوگل پاندا وارد میدان شود سئو حرفه‌ی خیلی خوشنامی نبود و آدم خوب‌های این قصه (سایت‌های باکیفیت) لزوما همیشه برنده بازی نبودند و نمی‌توانستند به رتبه‌های بالای نتایج جستجو برسند. هر روز بیشتر از قبل، سایت‌هایی با محتوای نامربوط، کپی شده از دیگران و دیگر انواع محتوای بی‌کیفیت در نتایج جستجو بالا می‌آمد و کم کم تعداد این سایت‌ها در نتایج جستجو از سایت‌های باکیفیت پیشی گرفت. برای مبارزه با این سایت‌های اسپم، گوگل نیازمند آپدیت جدیدی در الگوریتم‌‌های جستجویش بود.
الگوریتم پاندا چگونه کار می‌کند؟
گوگل پاندا (Google Panda) یکی از معروفترین آپدیت‌های الگوریتم های گوگل در تاریخ است. این الگوریتم در فوریه ۲۰۱۱ معرفی شد (آن موقع به اسم آپدیت «مزرعه دار» هم شناخته می‌شد) هدف اصلی پاندا بهبود تجربه‌ی کاربران جستجوی گوگل و پاک کردن صفحات اسپم از نتایج جستجو بود. پاندا این کار را با جریمه کردن سایت‌های بی‌کیفیت و امتیاز دادن به سایت‌هایی با محتوای خوب و باکیفیت انجام می‌داد.
گوگل در آپدیت‌های بعدی پاندا عوامل دیگری مانند اعتبار وبسایت، طراحی، سرعت بارگذاری و رابط کاربری را هم در نظر گرفت. همه‌ی این کارها برای این بود که نتایجی را به کاربرانش ارائه دهد تا هر چه بیشتر با نیازها و عادت‌های جستجوی آنها هماهنگ باشد. پاندا همزمان با تلاش برای ارائه نتایج بهتر و هرچه دقیق‌تر شروع به مبارزه با سایت‌های بی کیفیت هم کرد و رتبه آنها را در نتایج جستجو پایین‌تر برد.
گوگل پاندا چطور روی وبسایتها تاثیر می‌گذارد؟
تاثیرات گوگل پاندا بسیار گسترده بود و هنوز هم بسیاری از شرکت‌ها درگیر تاثیرات آن هستند.
آپدیت اول این الگوریتم در سال ۲۰۱۱ تقریبا بر ۱۲ درصد جستجوها تاثیر داشت یعنی ۱۲ درصد از رتبه‌بندی‌ها در گوگل به طور چشمگیری تغییر کرد.
سایت‌هایی که بیشترین آسیب را دیدند «مزرعه‌های محتوا» بودند. سایت‌هایی مثل About.com، eHow، Demand Media و سایت‌های مختلف مرتبط با Yahoo .
جالب است بدانید که طبق برآوردهای انجام شده بیش از ۸۰ درصد سایت‌هایی که از پاندا ضربه خوردند هنوز نتوانسته اند آسیبی را که دیده اند جبران کنند.
و تازه این اولین آپدیت بود!
الگوریتم پاندا گوگل چه چیزهایی را هدف حمله قرار می‌دهد؟
گوگل در تمام آپدیت‌هایش بر محتوا متمرکز بوده است و اینکه چطور سایت‌های بی‌کیفیت را از نتایج جستجو غربال کند.
محتوای کوتاه و آبکی
صفحاتی با محتوای ضعیف که حرف مهمی نمی‌زنند مورد تحاجم الگوریتم پاندا گوگل واقع می شوند! اگر سایتی صفحات زیادی داشته باشد که در هر کدام فقط چند جمله مطلب نوشته شده، گوگل پاندا آن را محتوایی آبکی می‌شناسد. اگر یکی دو صفحه از سایتتان اینطور باشد اشکالی ندارد اما اگر بخش عمده سایتتان از چنین صفحه‌هایی تشکیل شده یعنی اوضاع خطرناک است!
محتوای تکراری
یعنی محتوای مشابهی که در بیش از یک صفحه تکرار شده باشد. محتوایی که عینا از صفحات سایت دیگری کپی کرده اید یا محتوایی که عینا یا با تغییر خیلی کم در صفحات مختلف سایت خودتان تکرار شده است. در سئو این نوع از محتوا ها را محتوای تکراری (Duplicate Content) می نامند و برای اینکه این صفحات از آسیب های پاندا در امان بمانند باید از تگی به نام کنونیکال استفاده نمود. ما در مقاله ای جداگانه در مورد تگ کنونیکال بطور کامل صحبت کرده ایم که می توانید این مقاله را هم مطالعه نمایید.
محتوای ضعیف
هر نوع محتوایی که اطلاعات مفیدی به مخاطب نمی‌دهد و تقریبا هیچ ارزش افزوده‌ای برای خواننده آن مطلب ندارد.
محتوایی که مکانیکی تولید شده
هر نوع محتوایی که بدون نظارت انسان و به صورت خودکار توسط انواع نرم‌افزارها تولید شده است.
محتوای کوتاه
مطالبی که آنقدر کوتاهند که عملا هیچ فایده‌ای برای مخاطب ندارند. (البته توجه داشته باشید که هر مطلب کوتاهی لزوما بد نیست و هر مطلب بلندی لزوما باارزش نیست.)
محتوای پرغلط
متن‌هایی با غلط‌های تایپی و نگارشی زیاد برای گوگل اصلا خوشایند نیستند و گوگل این صفحات را دوست ندارد، البته ربات های گوگل کمی در تشخیص غلط های نگارشی در زبان فارسی دچار مشکل هستند، اما روز به روز به درحال آپدیت هستند.
پرداختن به انبوهی از موضاعت مختلف در یک وبسایت (یک دامنه)
وبسایت‌هایی که پر از مطالبی در انواع و اقسام حوزه‌های مختلفند و بر هیچ موضوع مشخصی تمرکز ندارند.
بی‌اعتباری محتوا
محتوایی که از منابع غیرمعتبر تهیه شده است.
صفحات معیوب
سایتی با موارد زیادی ریدایرکت و خطای ۴۰۴
پر کردن صفحه با کلمات کلیدی (Keyword stuffing)
تکرار بیش از حد کلمات کلیدی در صفحات سایت با هدف تقلب و دستکاری رتبه سایت در موتورهای جستجو بشدت این روزها خطرناک است. این نوع از سوء استفاده از کلمه کلیدی بشدت توسط پاندا جریمه می شود، بنابراین حواستان باشد که از کلمه کلیدی بطور غیر عادی استفاده نکنید.
مزرعه محتوا (Content farms)
ایجاد تعداد زیاد صفحه با مطالب کوتاه و بی‌ارزش! ممکن است الان با خودتان فکر کنید که مزرعه محتوا با مورد اول که گفتیم چه تفاوتی دارد؟! در حقیقت در مزرعه های محتوا، افراد صفحاتی را تولید می کنند بمنظور لینک دهی به صفحات دیگر، بطور مثال ما قصد داریم در مورد همین مطلب الگوریتم پاندا لینک سازی داخلی انجام دهیم، که تاثیر بسیار مهمی بر روی سئو داخلی ما دارد. برای اینکار بهتر است ما در مطالب دیگری که در مورد الگوریتم های گوگل داریم، بیاییم لینک سازی داخلی را انجام دهیم. ولی بعضی از افراد شروع به تولید صفحاتی بی ارزش و کوتاه می کنند برای اینکه از این صفحات به مقاله ای که در سایت قرار داده اند لینک بدهند. این نوع از صفحه سازی بسیار زیاد برای گوگل پاندا ناخوشایند است، زیرا با رسالت گوگل که اهمیت زیادی به کاربران می دهد برای اینکه محتوای خوب ببینند در تضاد است. بنابراین صفحات بی ارزش برای لینک سازی داخلی ایجاد نکنید!
صفحاتی پر از آگهی و تبلیغات
سایت‌هایی که حجم آگهی و تبلیغات در آنها از خود مطالب اصلی بیشتر است. این امر زمانی واقعا مساله ساز است که حواس کاربر را پرت کند و تاثیری منفی بر تجربه کاربر در سایت داشته باشد.
لینک‌های وابسته ضعیف
صفحاتی بی‌محتوا که برای لینک دادن به صفحات سایت‌های وابسته ساخته شده اند.
محتوای بی‌ربط به نتیجه جستجو
متن‌هایی که هیچ اطلاعاتی درباره کلمه کلیدی که با آن در نتایج جستجو بالا آمده اند به کاربر نمی‌دهند.
وبسایت‌های بلاک شده توسط کاربران
سایت‌هایی که کاربران آنها را به وسیله اکستنشن‌ها بلاک کرده اند.
گوگل پاندا چه تاثیری بر استراتژی‌های سئو گذاشته است؟
الگوریتم گوگل پاندا در دنیای دیجیتال مارکتینگ زلزله‌ای ایجاد کرد که هنوز هم پس‌لرزه‌هایش حس می‌شود، و معرفی این الگوریتم تغییری اساسی در استراتژی‌های سئو ایجاد کرد. مهمترین تغییری که پاندا بوجود آورد، این بود که حالا دیگر سئو بر تجربه کاربران متمرکز شده است. قبل از پاندا تمرکز سئوکارها بر این بود که با استفاده از کلمات کلیدی و لینک‌سازی محتوا، سایتشان را برای موتورهای جستجو قابل دسترسی کنند. اما بعد از ورود پاندا، به جای موتورهای جستجو، کاربران در مرکز توجه قرار گرفتند. یعنی در واقع توجه به کیفیت جای تکیه بر کمیت را گرفت.
مثلا قبلا خیلی‌ها فکر می‌کردند برای اینکه در جستجوی گوگل بالا بیایند باید وبلاگی درست کنند و هر روز در آن بنویسند تا گوگل دائم صفحات آنها را ایندکس کند.
اما حالا با پاندا، اگر شما وبلاگی ساخته باشید فقط برای اینکه وبلاگ داشته باشید، ممکن است ضررش بیشتر از فایده اش باشد. هر پستی که منتشر می‌کنید باید باکیفیت، دست اول و جذاب باشد و اطلاعاتی را که مخاطبتان لازم دارد به او بدهد.
جان مولر، یکی از کارکنان گوگل، در مورد آپدیت گوگل پاندا و ارتباطش با کیفیت محتوا می‌گوید:
البته در جای دیگری هم گوگل به این نکته اشاره نموده که سایت هایی که محتواهای عمیقی در مورد یک مطلب تولید می کنند، احتمال افزایش رنکشان بیشتر است این مورد خودش یکی از فاکتورهای سئو است که می توانید در مقاله فاکتور های سئو تمام آن ها را ببینید. بنابراین ما به شما نمیگوییم که محتواهای کوتاه تولید کنید یا نه، چیزی که مهم است این است که در صورتی که می توانستید به مطلبی عمیق وارد شوید و محتوای طولانی و خوبی بنویسید، این کار را انجام دهید. اما اگر دیدید در موضوعی هستید که محتوای تولیدی شما نمیتواند طولانی باشد ولی پاسخ کاربرانتان را می دهد، همان محتوا عالیست و نیازی نیست به مواردی که مهم نیستند بپردازید.
خلاصه اینکه محتوای باکیفیت، طراحی خوب، و تجربه کلی کاربران = رتبه بالا در نتایج جستجو
این نقل قول از سخنگوی گوگل حرف آخر را در این زمینه می‌زند:
از کجا بفهمیم از گوگل پاندا ضربه خورده ایم؟
واضح‌ترین نشانه‌اش افت ناگهانی تعداد بازدیدکنندگان سایت است. اگر بعد از یکی از آپدیت‌های اعلام شده‌ی این الگوریتم با چنین مشکلی مواجه شدید یعنی گوگل پاندا جریمه‌تان کرده است. راه دیگری برای اینکه بفهمید از پاندا آسیب دیده اید این است که خودتان، بی‌تعارف، کیفیت کلی سایتتان را بررسی کنید. زرق و برق‌‌های ظاهری را کنار بگذارید و ببینید واقعا دارید چه چیزی تولید می‌کنید. البته برای اینکه از بابت اینکه افت ناگهانی بازدیدتان بدلیل جریمه گوگل است یا نه باید موارد مختلفی را بررسی نمایید که در مقاله همه چیز در مورد پنالتی گوگل این موارد را بررسی نموده ایم.
- آیا نرخ پرش (Bounce Rate) صفحاتتان بالاست؟
- آیا مطالبتان را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند و یا در موردشان نظر می‌دهند؟
- آیا استفاده از لینک‌هایتان دشوار است، یا شاید بخش زیادی از سایتتان از آگهی‌های تبلیغاتی پر شده است؟
- با نگاهی واقع‌بینانه کیفیت سایتتان را چک کنید و اگر دیدید که کیفیتش تعریفی ندارد به احتمال زیاد گوگل هم به نتیجه رسیده است.
پاندا سایتمان را جریمه کرده است، حالا چه کار کنیم؟
خب، پس فکر می‌کنید که سایتتان از پاندا ضربه خورده است. اصلا هول نشوید، به جایش آستین‌هایتان را بالا بزنید و آماده‌ی کار شوید. پاندا معمولا ماهی یکبار آپدیت یا رفرش می‌شود البته کسی قسم نخورده در مورد این آپدیت و ممکن است روزانه هم آپدیت شود، و این یعنی کمی فرصت دارید که روی اشکالات سایتتان کار کنید. (توجه داشته باشید که حالا دیگر گوگل لزوما همه آپدیت‌های الگوریتم‌ها را اعلام نمی‌کند و فقط تغییرات خیلی اساسی را رسما اعلام می‌کند).
اگر قدم‌های درستی بردارید با هر بار رفرش الگوریتم کم کم شاهد بهبودی در رتبه سایتتان خواهید بود. ممکن است به اندازه چندبار رفرش الگوریتم طول بکشد تا گوگل تمام تغییرات و اصلاحات سایتتان را دوباره ایندکس کند.
این از کلیات، حالا باید دقیق‌تر برایتان بگوییم که چه کار کنید.
اگر از گوگل پاندا ضربه خورده‌اید چاره کارتان رفتن سراغ محتوای سایتتان است.
چطور محتوای سایتمان را در مقابل ضربات پاندا بیمه کنیم؟
پاندا در جستجوی محتوای باکیفیت است و این همانجایی است که باید کارتان را از آن شروع کنید. توجه داشته باشید که لازم نیست یک‌دفعه تمام محتوای ضعیف و بی‌کیفیت سایتتان را حذف کنید.
گری ایلیس، یکی از کارکنان گوگل، در توییتی در این باره گفته:
«محتوای ضعیف و آبکی را حذف نکنید، بهترش کنید، نکاتی به دردبخور به آن اضافه کنید.»
او در توضیح بیشتری در این باره می‌گوید دلیل این حرفش این است که خیلی از مدیران سایت‌ها از ترس گوگل پاندا بخش زیادی از محتوای خوبشان را هم حذف می‌کنند که این کار به جای کمک به رتبه سایت می‌تواند به آن آسیب بزند.
اگر شک دارید که کیفیت صفحه‌ای از سایتتان خوب است یا نه به سراغ معیارهای سنجشی که در اختیار دارید بروید. اگر می‌بینید که صفحه‌ای نرخ پرش بالایی دارد و کاربران زمان خیلی کوتاهی در آن می‌مانند نشانه این است که محتوایتان به درد کاربر نمی‌خورد.
هنوز در مورد نحوه‌ی ارزیابی کیفیت محتوای سایتتان شک دارید؟ گوگل در پستی در وبلاگ وبمستر چک لیستی از پرسش‌هایی را ارائه داده که برای بررسی کیفیت محتوایتان از آنها استفاده کنید:
- آیا به اطلاعات ارائه شده در این مقاله اعتماد دارید؟
- آیا این مطلب توسط یک متخصص یا فردی بسیار مطلع و علاقه‌مند به آن موضوع نوشته شده است یا مطلبی بی‌فایده و سطحی است؟
- آیا این سایت صفحاتی با مطالبی تکراری، زائد، یا خیلی شبیه به هم دارد که فقط با کلیدواژهای شبیه به هم پر شده است؟
- آیا این سایت SSL یا HTTPS دارد؟
- آیا مطالب این سایت خطاهای مفهومی، نگارشی، و املایی دارد؟
- آیا مطالب این سایت با هدف ارائه اطلاعات مفید به کاربران تولید شده یا صرفا با هدف بالا بردن رتبه و دیده شدن در نتایج جستجو؟
- آیا محتوای این سایت شامل اطلاعات، گزارش‌ها، و تحلیل‌های دست اول و مبتنی بر تحقیق است یا صرفا کپی مطالب دیگران است؟
- این مطلب در مقایسه با دیگر نتایج جستجو چقدر برای مخاطبان جذاب و ارزشمند است؟
- میزان کنترل کیفی انجام شده روی محتوای این مطلب چقدر بوده است؟
- آیا این مقاله واقع‌بینانه جنبه‌های مختلف موضوع مورد نظرش را بررسی کرده است یا نگاهی یک جانبه به موضوع دارد؟
- آیا این سایت در موضوعاتی که مطرح می‌کند مرجعی معتبر به شمار می‌رود یا نه؟
- آیا محتوای این سایت به صورت تولید انبوه توسط افراد زیادی در داخل یا خارج از شرکت تولید شده و همان محتوا در سایت‌های متعدد استفاده شده است؟
- آیا این مقاله به خوبی ویرایش شده یا درهم برهم و آشفته و عجله‌ای نوشته شده است؟
- برای موضوعات مربوط به سلامتی، آیا می‌توان به اطلاعات این سایت اعتماد کرد؟
- آیا این سایت را می‌توان به عنوان یک سایت معتبر و مرجع در نظر گرفت؟
- آیا این مقاله به صورت کامل یا جامع درباره موضوعی توضیح داده است؟
- آیا این مقاله اطلاعاتی جالب یا تحلیل‌هایی با نگاهی نو و بدیع دارد یا حرف‌هایی بدیهی می‌زند؟
- آیا این صفحه‌ای است که بخواهید آن را ذخیره کنید یا به دوستتان معرفی کنید یا به اشتراک بگذارید؟
- آیا در این مقاله آنقدر تبلیغات و آگهی استفاده شده که حواس مخاطب را از موضوع اصلی پرت می‌کند؟
- آیا می‌توانید تصور کنید این مقاله را به صورت چاپ شده در یک مجله، کتاب یا دانشنامه ببینید؟
- آیا مقاله کوتاه، بی‌اهمیت و فاقد اطلاعات مفید است؟
- آیا در صفحات تولید شده به جزئیات دقت شده است یا نه؟
- آیا در این سایت مطالبی هست که کاربران را ناراحت کند یا بخواهند شکایت کنند؟
قبول داریم که این فهرست بلندبالایی است که البته سئوکارها باید واقعا آن را جدی بگیرند.
اما نگران نباشید. می‌توانید قدم به قدم در این مسیر پیش بروید. اول سراغ صفحات اصلی سایتتان بروید. اینها صفحاتی هستند که بیشترین بازدیدکننده را دارند و بیشترین توجه را جلب می‌کنند. (برای سنجش اینها می‌توانید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنید.) علاوه بر محتوایی که خودتان تولید می‌کنید باید حواستان به محتوایی که کاربران سایتتان تولید می‌کنند هم باشد. برخلاف نظر رایج، محتوایی که کاربران سایت تولید می‌کنند لزوما بد نیست، فقط در مورد آن هم باید همین اصول و استانداردهای محتوا مورد توجه قرار گیرد. بخصوص اگر در سایتتان فوروم یا انجمنی دارید که کامنت‌های زیادی می‌گیرد.
از جان مولر، یکی از کارمندان گوگل، در مورد اهمیت محتوای کامنت‌ها پرسیدیم، گفت:
البته او تایید کرده که کامنت‌های بی‌کیفیت هم ممکن است تاثیری منفی روی سایتتان بگذارد. اما باید در پاک کردن کامنت‌ها هم محتاط باشید چون ممکن است با کاهش مشارکت کاربران به رتبه سایتتان آسیب بزند.
وضعیت فعلی آپدیت‌های الگوریتم گوگل پاندا چگونه است؟
اخبار رسمی مربوط به آپدیت‌ها و به‌روزرسانی‌های اصلی الگوریتم گوگل پاندا تقریبا تا سال ۲۰۱۵ و آپدیت ۴.۲ ادامه داشته است. اما گوگل پاندا و معیارهای مورد توجهش هنوز هم زنده و فعال است. در واقعا پاندا ترفیع هم گرفته است! در سال ۲۰۱۶ پاندا بخشی از الگوریتم اصلی گوگل شد. و پس از مهمترین تغییری که کاربران متوجهش شدند این بود که دیگر هیچ اطلاعیه رسمی درباره آپدیت‌های بعدی گوگل پاندا داده نشد.
گوگل گفته پاندا حالا دیگر تبدیل به یکی از بخش‌های اصلی الگوریتم گوگل شده و دیگر نیازمند تغییرات خیلی بنیادی نیست. به عبارتی گوگل پاندا دیگر الگوریتمی کامل و جا افتاده است و کاملا بر رتبه‌بندی وبسایتها تاثیر می‌گذارد.
این حرف به این معنی است که همچنان باید توجه اصلی‌تان بر کیفیت محتوا و تجربه کاربری سایتتان باشد و با اینکه ممکن است دیگر نتوانید به راحتی قبل متوجه شوید که از پاندا ضربه خورده اید ولی این اتفاق خیلی راحت ممکن است بیفتد.
پرسش و پاسخ درباره گوگل پاندا
چند نمونه از سوالاتی که در مورد الگوریتم پاندای گوگل مطرح می شود را در زیر برای شما خواهیم گفت، در صورتی که سوالات دیگری هم در مورد این الگوریتم داشتید می توانید در کامنت مطرح کنید تا شما را راهنمایی کنیم:
۱- آپدیت اخیر Google Medic چه فرقی با گوگل پاندا دارد؟
Google Medic هم یک به‌روزرسانی اساسی در الگوریتم گوگل است اما برخلاف پاندا که کارش بررسی کیفیت محتوای تمام وبسایتها و جریمه کردن یا امتیاز دادن به آنهاست، کار Google Medic، همانطور که از اسمش پیداست، بررسی و کنترل محتوای وبسایت‌های فعال در حوزه بهداشت و سلامت است.
۲- اسم «پاندا» از کجا آمده؟
شاید فکر کنید اسم این آپدیت مهم الگوریتم گوگل به خاطر بزرگی تغییرات انجام شده و تداعی اش با بزرگی خرس باشد اما در واقع اسم این الگوریتم را به خاطر اسم کارمند مسئول این پروژه در گوگل ، ناویت پاندا، انتخاب کرده اند!
۳- گوگل چندوقت یکبار الگوریتم‌هایش را آپدیت می‌کند؟
به گفته Moz، گوگل تا سالی ۶۰۰ بار در الگوریتم‌هایش تغییراتی می‌دهد. خوشبختانه بیشتر این تغییرات جزئی هستند و همه در جهت بهبودند. دانستن اینکه کی این تغییرات اتفاق می‌افتند به سئوکاران امکان می‌دهد که وقتی میزان بازدید یا رتبه سایت افت کرد وضعیت را بهبود بخشند.
حرف آخر
گوگل پاندا انقلابی در دنیای سئو ایجاد کرد. انقلابی که اتفاقا به نفع خیلی‌ها بود. امروزه معیارهای مهم برای پاندا تبدیل به مهمترین استراتژی‌های سئو شده است. پس اگر هنوز به این اصول توجه نکرده اید وقت آن است که حتما آنها را جدی بگیرید.
امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد، ما این مقاله را در صورتی که مشاهده نماییم که تغییراتی در نتایج جستجو گوگل مشاهده شود و احساس شود که توسط الگوریتم پاندا این اتفاق افتاده، این مقاله را آپدیت خواهیم نمود، پس هر از گاهی به این مطلب سر بزنید تا از جدیدترین آپدیت ها باخبر شوید، باز هم میگوییم در صورتی که سوالی در مورد این مقاله داشتید در زیر همین مطلب کامنت بگذارید تا کارشناسان ویکی دمی شما را راهنمایی کنند.
